به پیامبر در جمعی از ارتباط نامشروع یکی از همسرانش با یکی از غلامان خبری می دهند، پیامبر شمشیر را به دست علی می دهد و او را روانه محل می کند، علی از او می پرسد که من به فرمان عمل کنم یا از خود اختیار دارم، حضرت می فرماید: الشاهد یری مالایری الغائب. حاظر و ناظر چیزی را می بیند و درک می کند و که غائب از ان بی خبر است، با این حرف اختیار عمل به قدرت دید و بینش و تعقل حضرت امیربه عنوان یک انسان سپرده می شود که نسبت به انچه دید، تصمیم بگیرد و سپس عمل کند، بگذریم از ماجرا که علی رفت و مشخص شد خبر، خبری بیهوده و گزاف بود. مسئله تاکید ونگاهی است که نگاه دین و عمل پیامبربه عنوان سنت بر روی آن استوار شده است.
خیلی راحت چیزی که هنوز پس از سالها عالمان دین و سیاست از سپردن آن به حاظر در صحنه ابا دارند و هنوز فرد را مقید به اداب فقاهتی می خواهند از طرف پیامبر نقض شده است. گویا عالمان عرصه های پس از امام حاضر بیشتر به دنبال قیدی و بندی و حرف و دستوری از خود نسبت به دیگر هم کیشان بودند و هستند، عملی که حضرت نبی و پس از ان علی و حسن و .... از ان دوری می کردند و به فرد و تفکر و تعقل فرد ارزش می دادند.
نامه حضرت امیر به مالک اشتر گویای همین نگاه است.
«
اى مالك ، بدان كه تو را به بلادى فرستادهام كه پيش از تو دولتها ديده ، برخى دادگر و برخى ستمگر . و مردم در كارهاى تو به همان چشم مىنگرند كه تو در كارهاى واليان پيش از خود مى نگرى و درباره تو همان گويند كه تو درباره آنها مى گويى و نيكوكاران را از آنچه خداوند درباره آنها بر زبان مردم جارى ساخته ، توان شناخت .
بايد بهترين اندوختهها در نزد تو ، اندوخته كار نيك باشد . پس زمام هواهاى نفس خويش فروگير و بر نفس خود ، در آنچه براى او روا نيست ، بخل بورز كه بخل ورزيدن بر نفس ، انصاف دادن است در آنچه دوست دارد يا ناخوش مى شمارد . مهربانى به رعيت و دوست داشتن آنها و لطف در حق ايشان را شعار دل خود ساز . چونان حيوانى درنده مباش كه خوردنشان را غنيمت شمارى ، زيرا آنان دو گروهند يا همكيشان تو هستند يا همانندان تو در آفرينش . از آنها خطاها سر خواهد زد و علتهايى عارضشان خواهد شد و ، بعمد يا خطا ، لغزشهايى كنند ، پس از عفو و بخشايش خويش نصيبشان ده ، همانگونه كه دوست دارى كه خداوند نيز از عفو و بخشايش خود تو را نصيب دهد . زيرا تو برتر از آنها هستى و ، آنكه تو را بر آن سرزمين ولايت داده ، برتر از توست و خداوند برتر از كسى است كه تو را ولايت داده است . ساختن كارشان را از تو خواسته و تو را به آنها آزموده است .
»
نگاهی که اگر قرار بود اصول فقاهت نظری هم به ان داشته باشد، مطمئنا متحول شده بود،نگاهی که حتی در میان انان که خود را عین دین می دانند، مهجور و فراموش شده است، شما هم نگاهی بیاندارید، متوجه تفاوت دید حضرت امیر با نگاه موجود خواهید شد، چه خوب است در عید غدیر که عید وفاق است اگر نیک بنگریم نه عید تفرقه، بجای خواندن وگوش کردن به این اشعار و برنامه های مُد شده که نه مفهوم دارند و نه عاقبت بخیری، حداقل نگاهی به کتاب علی می انداختیم وفهمی افزون می کردیم.
عید شما هم مبارک.
علی مولایمان.
زین سبب پیغامبر با اجتهاد
نام خود وان علی مولا نهاد
گفت هر کو را منم مولا و دوست
ابن عم من علی مولای اوست
کیست مولا آنک آزادت کند بند رقیت ز پایت بر کند
